Σύνδρομο Meniere

Το σύνδρομο Meniere είναι μία ασθένεια του έσω ωτός που προκαλεί επεισόδια ιλίγγου, εμβοές ωτών, αίσθημα πληρότητας ή πίεσης στο αυτί και παροδική απώλεια ακοής. Μία τυπική κρίση της νόσου Meneire περιλαμβάνει αίσθημα πληρότητας στο ένα ή και στα δύο αυτιά, απώλεια ακοής καθώς και αίσθημα περιστροφικού ιλίγγου, αστάθεια, ναυτία, και εμετό. Συνήθως διαρκεί 2-4 ώρες. Μετά από μία σοβαρή κρίση οι ασθενείς αισθάνονται κουρασμένοι και έχουν ανάγκη από ύπνο και ξεκούραση. Σε κάποιους ασθενείς οι κρίσεις είναι συχνές, ενώ σε άλλους μπορεί να περάσουν χρόνια για να εκδηλώσουν ξανά επεισόδιο. Τα μεταξύ των κρίσεων διαστήματα συνήθως είναι ελεύθερα νόσου ή μπορεί να συνοδεύονται από ήπια αστάθεια ή εμβοές. Το σύνδρομο Meniere εκδηλώνεται στο 0.2 % του πληθυσμού. Στα 2/3 των περιπτώσεων η πάθηση περιορίζεται στο ένα αυτί, ενώ στο 1/3 πάσχουν και τα δύο αυτιά. Στις πλείστες των περιπτώσεων, το πάσχον αυτί παρουσιάζει προοδευτική απώλεια ακοής.

Τι προκαλεί το σύνδρομο Meniere?
Η κρίση του συνδρόμου Meniere πιστεύεται ότι είναι αποτέλεσμα της αύξησης της πίεσης του υγρού του έσω ώτος, δηλαδή της ενδολέμφου. Πρόσφατα οι μελέτες έχουν εστιαστεί στο θέμα της αυτοάνοσης αιτιολογίας της νόσου. Παρόλα αυτά η αιτία της νόσου θεωρείται ακόμη άγνωστη. Συχνά αποδίδεται σε ιογενή λοίμωξη του έσω ωτός, κληρονομική προδιάθεση ή τροφική αλλεργία.

Τι βλάβες προκαλεί το σύνδρομο Meniere?
Η περιοδική ανάμειξη της ενδολέμφου και περιλέμφου συχνά προκαλεί καταστροφή των τριχωτών κυττάρων του έσω ωτός. Αυτό είναι μία διαδικασία που συμβαίνει με την πάροδο των χρόνων, που μπορεί να οδηγήσει σε μονόπλευρη απώλεια ακοής. Τα τριχωτά κύτταρα του κοχλία είναι τα πιο ευαίσθητα ενώ τα τριχωτά κύτταρα της αίθουσας είναι πιο ανθεκτικά. Αυτό μπορεί να προκαλέσει προοδευτική χρόνια αστάθεια ενώ αποτελεί ικανοποιητική εξήγηση για τις περιοδικές κρίσεις καλοήθους παροξυσμικού ίλιγγου θέσεως.

Πόσο συχνό είναι το σύνδρομο Meniere?
Οι μελέτες δείχνουν ότι η νόσος  προσβάλλει   περίπου 200 στα 100000 άτομα. Η πλειοψηφία των ατόμων με σύνδρομο Meniere είναι άνω των 40 ετών με ίση κατανομή μεταξύ αντρών και γυναικών.

Πώς ο γιατρός γνωρίζει ότι έχω σύνδρομο Meniere?
Η διάγνωση βασίζεται σε ένα συνδυασμό συμπτωμάτων (συνήθως επεισόδια ιλίγγου με απώλεια ακοής), ακουολογικό έλεγχο που δείχνει απώλεια ακοής που επανέρχεται μετά την κρίση, και αποκλεισμό άλλων παθήσεων. Η διαγνωστική διαδικασία συνήθως περιλαμβάνει ακοόγραμμα, ηλεκτρονυσταγμογράφημα, εξετάσεις αίματος και μαγνητική τομογραφία.

Φαρμακευτική αγωγή για το σύνδρομο Meniere.

• Διουρητικά
• Κατασταλτικά του λαβυρίνθου
• Αναστολείς αντλίας ασβεστίου
• Στεροειδή για 2 εβδομάδες
• Ανοσοκατασταλτικά (σπάνια)

Πώς ελέγχουμε μία κρίση?
Κατά τη διάρκεια της κρίσης παραμείνετε ξαπλωμένοι για όσο χρειστεί με τα μάτια ανοιχτά και καθηλωμένα σε ένα σταθερό σημείο. Μην προσπαθήσετε να πιείτε νερό όσο έχετε τάση για έμετο. Μείνετε ξαπλωμένος μέχρι να περάσει ο ίλιγγος και ακολούθως κινητοποιηθείτε σταδιακά. Μετά το επεισόδιο πιθανόν να αισθάνεστε κουρασμένος και να θέλετε να κοιμηθείτε πολλές ώρες. Αν η τάση για έμετο επιμένει και δεν μπορείτε να πιείτε υγρά για πάνω από 24 ώρες, επικοινωνείστε με το γιατρό σας ο οποίος μπορεί ν σας συνταγογραφήσει αγωγή για τη ναυτία και/ή κατασταλτικά του λαβυρίνθου.

Πώς μπορούμε να μειώσουμε τα συμπτώματα?
Μεταξύ των κρίσεων μπορείτε να λάβετε αγωγή που να στοχεύει στη μείωση της πίεσης του υγρού του έσω ωτός, έτσι ώστε να ελαττωθεί η συχνότητα και σοβαρότητα των κρίσεων. Τα διουρητικά είναι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται πιο συχνά. Στεροειδή από το στόμα ή σε μορφή ένεσης στο μέσο ους μπορεί να βοηθήσουν. Κατασταλτικά του λαβυρίνθου μπορεί να προστεθούν στην αγωγή αν χρειάζεται. Δίαιτα για την αντιμετώπιση του ύδρωπα μπορεί να συστηθεί. Είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της θεραπείας των ασθενών με νόσο Meniere. Η κλινική εμπειρία δείχνει ότι αυστηρή συμμόρφωση στη δίαιτα μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων. Ο σκοπός της θεραπείας μεταξύ των κρίσεων είναι να αποφευχθούν ή να μειωθούν ο αριθμός των επεισοδίων και η περαιτέρω επιδείνωση της ακοής. Μόνιμες εμβοές ή προοδευτική απώλεια ακοής μπορεί να είναι το επακόλουθο μακράς πορείας της νόσου. Ακουστικό βαρηκοΐας μπορεί επίσης να χρειαστεί.

Χειρουργείο και καταστροφικές επεμβάσεις στη νόσο Meniere.
Σε εξαιρετικά σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να γίνουν ενέσεις γενταμυκίνης ή χειρουργική επέμβαση. Αυτό μπορεί να αποτελεί τελευταία λύση ανάγκης για ασθενείς με πολύ σοβαρή νόσο. Η χρήση γενταμυκίνης σε αυτή την περίπτωση είναι προτιμότερη. Η διαδικασία αυτή θεραπεύει τη μία πλευρά χωρίς να επηρεάζει την άλλη. Συνήθως γίνονται μία με δύο ενέσεις μέσα σε τρεις μέρες. Αν παρουσιαστεί ίλιγγος ένα χρόνο μετά, μπορεί να χρειαστεί μία ακόμη σειρά ενέσεων. Εναλλακτικά, μπορεί να γίνει χειρουργική θεραπεία με διατομή του αιθουσαίου νεύρου. Η επέμβαση αυτή είναι πολύ αποτελεσματική για την μείωση του ιλίγγου.

Πώς μπορεί το σύνδρομο Meniere να επηρεάσει τη ζωή μου?
Αφού τα οξέα συμπτώματα της νόσου είναι επεισοδιακά, είναι σημαντικό να εξηγήσετε στην οικογένειά και στους φίλους σας τι σας συμβαίνει όταν έχετε κρίση. Έτσι όταν τα συμπτώματα εμφανιστούν, να μπορέσουν να σας βοηθήσουν χωρίς να πανικοβληθούν. Αν αισθάνεστε ότι η κρίση πλησιάζει καλό είναι να προστατεύσετε τον εαυτό σας από τον τραυματισμό. Κάποιες κρίσεις εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της νύχτας, έτσι προτιμήστε να έχετε πάντα ένα φως αναμμένο. Είναι πιο εύκολο υπό όραση να διατηρήσετε την ισορροπία σας. Καλό είναι επίσης ο δρόμος για το μπάνιο να είναι ελεύθερος, χωρίς έπιπλα ή άλλα εμπόδια.

Δίαιτα για ύδρωπα
Το φυσιολογικό έσω ους περιέχει σταθερή ποσότητα υγρού με σημαντική συγκέντρωση νατρίου, καλίου, χλωρίου και άλλων ηλεκτρολυτών. Το υγρό αυτό περιλούζει τα αισθητηριακά κύτταρα του έσω ωτός έτσι ώστε να λειτουργούν φυσιολογικά. Σε τραυματισμό ή αποδιοργάνωση των δομών του έσω ωτός  τα κύτταρα χάνουν την ανεξάρτητη λειτουργία τους, ο όγκος και οι συγκεντρώσεις του υγρού μεταβάλλονται βάση των μεταβολών του συνολικού όγκου υγρών/αίματος του σώματος. Αυτό οδηγεί σε συμπτώματα ύδρωπα-πίεσης ή πληρότητας στα αυτιά, εμβοές, απώλεια ακοής, ζάλη και αστάθεια.

Πώς μπορεί η δίαιτα να μεταβάλει το σύμπτωμα της ζάλης?
Το υγρό στο έσω ους επηρεάζεται από συγκεκριμένες ουσίες στο αίμα και άλλα υγρά του σώματος. Για παράδειγμα, όταν καταναλώνετε τροφές που περιέχουν πολύ αλάτι ή ζάχαρη, η συγκέντρωση άλατος ή ζάχαρης στο αίμα σας ανεβαίνει καθώς επίσης και η συγκέντρωση αυτών στο έσω ους. Τα άτομα με διαταραχή ισορροπίας πρέπει να ελέγχουν την πρόσληψη άλατος και ζάχαρης. Μείωση κατανάλωσης καφεΐνης και αλκοόλ μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ελάττωση των συμπτωμάτων ναυτίας και εμβοών στα αυτιά.

Διατροφή

• Στόχος της θεραπείας είναι να σταθεροποιήσει τον όγκο υγρών/αίματος του σώματος έτσι ώστε να αποφευχθούν δευτερογενείς μεταβολές στην πίεση των υγρών του έσω ωτός.
• Αποφύγετε την κατανάλωση τροφών ή υγρών με μεγάλη περιεκτικότητα άλατος ή ζάχαρης. Τέτοιες τροφές μπορεί να προκαλέσουν αύξηση της πίεσης του υγρού του έσω ωτός και να επιδεινώσουν τα συμπτώματά σας. Προσπαθήστε να καταναλώνετε πολλά φρούτα και λαχανικά. Λήψη μέχρι 1 γραμμαρίου άλατος είναι αποδεκτή.
• Λαμβάνετε ικανοποιητική ποσότητα υγρών ημερησίως. Αυτό περιλαμβάνει νερό, γάλα, φρέσκους χυμούς με μικρή ποσότητα ζάχαρης. Προσπαθήστε να αναπληρώνετε τα υγρά που χάνετε με την άσκηση ή τον ιδρώτα προτού τα αποβάλετε. Προσοχή στη λήψη γάλακτος γιατί ορισμένα άτομα που έχουν τροφική αλλεργία παρουσιάζουν συμπτώματα από προϊόντα γάλακτος.
• Αποφύγετε τροφές ή ποτά που περιέχουν καφεΐνη (καφές, τσάι, σοκολάτα). Η καφεΐνη είναι εκλυτικός παράγοντας για τα συμπτώματά σας και μπορεί επίσης να δυναμώσει τις εμβοές σας. Μεγάλες ποσότητες καφεΐνης μπορεί επίσης να προκαλέσουν ημικρανία, όπως επίσης και η κατανάλωση σοκολάτας.
• Περιορίστε τη λήψη αλκοόλ σε ένα ποτήρι κρασί ή μπύρα ημερησίως. Το αλκοόλ μπορεί να σας προκαλέσει εμβοές ή και ίλιγγο. Αποφύγετε τροφές που περιέχουν γλουταμινικό νάτριο.(MSG). Αυτό συνήθως περιέχεται σε προπαρασκευασμένα φαγητά και κινέζικα

Πηγή: Πανελλήνια Εταιρία Ωτορινολαρυγγολογίας